Podstawowy zestaw sprawności harcerskich

polcz

ŁAZIK *

1.Ma skompletowany ekwipunek na dwudniową wycieczkę z nocowaniem.
2.Był na wyprawie zastępu, drużyny pokonując pieszo 15 km.
3.Wie jak zachowac się na postoju, maskował teren.
4.Potrafi spakować plecak tak by mu nie przeszkadzał w marszu, zroluje koc.
5.Potrafi zabezpieczyć się na wypadek nagłej zmiany pogody.
6.W kronice zastępu (drużyny) opisał wyprawę, w której brał udział.

WSKAZIDROGA *

1.W czasie gry lub zwiadu terenowego po najbliższej okolicy wskazał drogę lub poprowadził do okreslonego miejsca odległego o ok. 2-3 km., odszukał wyznaczony obiekt.
2.Na otrzymanym planie zaznaczył nazwy ulic, potrafi dotrzeć lub wskazać drogę do najbliższej stacji PKP, przystanku PKS, posterunku policji, apteki, obiektu sportowego.
3.Poznał obiekt godny odwiedzenia (zabytek historyczny, pomnik przyrody, osobliwość przyrodniczą).

AKTOR *

1.Wystąpił w roli scenicznej podczas ogniska, kominka, prezentując elementy gry aktorskiej (śpiew, dialog, ruch sceniczny).
2.Zna kilka ćwiczeń związanych z poprawą dykcji.
3.Zna wybitne postacie teatru, w tym co najmniej trzech aktorów.
4.Potrafi samemu zaplanować i wykonać elementy scenografii (strój).
5.Deklamował wiersz lub inny utwór literacki.

ŚPIEWAK *

1.Przygotował repertuar zastępu i poprowadził śpiew zastępu na ognisku.
2.Zna na pamięć obrzędowe pieśni drużyny.
3.Prowadzi na bieżąco śpiewnik, w którym ma dziesięć ulubionych piosenek.
4.Nauczył zastęp nowej piosenki.
5.Ma ulubiony zespół, którego repertuar zna i o którym może ciekawie opowiedzieć.

MISTRZ MUSZTRY *

1.Posiada pełne umundurowanie, o które dba.
2.Zna symbolikę elementów munduru.
3.Zna musztrę pojedyńczego harcerz, potrafi się zameldować, rozróżnia stopnie i funkcje.
4.Pełnił wartę honorową.
5.Potrafi zaśpiewać piosenkę marszową.
6.Poprowadził musztrę zastępu.

DOBRY DUSZEK *

1.Zna Prawo Harcerskie.
2.Przeszedł próbę charakteru, którą ułożył dla niego drużynowy.
3.Przez dwa tygodnie przeprowadził kronikę dobrych uczynków.

MINISTRANT *

1.Służył do Mszy Świętej, umie posługiwać księdzu w różnych sytuacjach.
2.Pełnił funkcję lektora na Mszy Świętej.
3.Brał udział w Harcerskim Dniu Skupienia.

KUCHCIK *

1.Pełnił z zastępem służbę kuchenną, brał udział w przygotowaniu śniadania, obiadu złożonego z dwóch dań, kolacji.
2.Zbudował kuchnię polową i ugotował na niej herbatę.
3.Na kuchence turystycznej lub kuchni polowej przygotował dla zastępu jeden ciepły posiłek.
4.Wyczyścił z sadzy kociołek lub menażkę.
5.Zabrał na wycieczkę lub biwak odpowiedni prowiant, prawidłowo go spakował, naostrzył nóż.

SOBIERADEK OBOZOWY *

1.Zaprojektował i wykonał drobny przedmiot pionierki obozowej (drogowskaz, ławka, wieszak, itp.).
2.Przygotował teren pod ognisko, ułożył je i zamaskował po nim teren.
3.W pracach pionierskich posłużył się: piłą, toporkiem, młotkiem, potrafi je zakonserwować po skończonej pracy.
4.Wraz z zastępem wykonał wnętrze swojego namiotu.
5.W pracach pionierskich posługiwał się swoimi wymiarami (rozstaw palców, długość od końca dłoni do łokcia, itp.).
6.Rozbił samodzielnie namiot dwuosobowy, a z zastępem dziesięcio – osobowy, w razie potrzeby okopał go.
7.Wykazał umiejętności pionierskie stosując węzły.

CHATKA ROBINSONA *

Sprawność z tryptyku puszczańskiego. Zaleca się zdobywanie sprawności z tryptyku puszczańskiego na kolejnych obozach.
1.Przebywał z zastępem 24 godziny w lesie od sniadania do śniadania, z dala od obozu i skupisk ludzkich.
2.W trakcie pobytu brał udział w budowie szałasu, legowiska, przygotowania posiłków.
3.Przygotował posiłek z darów lasu.
4.W ciekawej formie przedstawił relację (piosenka, scenka na ognisku, itp.).

SOBIERADEK *

1.Wyprasował koszulę lub spodnie, przyszył do munduru plakietki zgodnie z regulaminem, posiada przybornik harcerski.
2.Wykonał użyteczny przedmiot z dostępnych materiałów (piórnik ze skóry, zabawkę, pomoc szkolną, itp.).
3.Wymienił żarówkę, bezpiecznik, zestawił prosty obwód elektryczny (dzwonek, oświetlenie choinki, instalacja alarmowa).

BAJTEK *

1.Podłączył komputer i urządzenia peryferyjne do sieci oraz ze sobą.
2.Wykazał się umiejętnościami podstaw obsługi komputera (system operacyjny DOS, kopiowanie plików, tworzenie katalogów, itp.)
3.Szybko i bezbłędnie wpisał do edytora tekstu i wydrukował dowolny tekst przydatny w pracy zastępu (piosenka, list itp.).

PRZYJACIEL KSIĄŻKI *

1.Wykonał drobne naprawy kilku książek.
2.Przeczytał przynajmniej jedną książkę o tematyce harcerskiej.
3.Przeprowadził na zbiórce grę lub zabawę opracowaną na podstawie przeczytanej książki.
4.Gromadzi własną biblioteczkę, przechowuje książki w należytym porządku, prowadzi własny katalog.
5.Pomagał w bibliotece (porządkował katalog, okładał książki itp.)

CUKIERNIK *

1.Upiekł ciasto i poczęstował nim harcerzy zastępu, drużyny.
2.Pokazał jak oszczędnie, co nie oznacza skąpo zorganizować przyjęcie.
3.Przygotował deser np. sam zrobił lody i udekorował je owocami.
4.Nauczył zastęp podstaw higieny podczas przyrządzania posiłków.

PRZYRODNIK *

1.Był z zastępem klika godzin w lesie – obserwował życie lasu (żerujące zwierzęta, zachowanie się ptaków, życie mrowiska, itp.)
2.Zebrał liście 10 drzew, rozpoznał je.
3.Rozpoznał po 5 pospolitych roślin, ptaków i zwierząt.
4.Zwiedził rezerwat przyrody, park narodowy lub ogród botaniczny, odpowiednio się w nim zachowywał.
5.Samodzielnie wyhodował w domu (w donice, na balkonie) roślinę lub opiekował się przez 1 miesiąc zwierzęciem domowym.

PRZYJACIEL PTAKÓW *

1.Rozpoznał 7 gatunków ptaków po głosie, wyglądzie lub w locie.
2.Zbudował karmnik lub budkę lęgową. Zawiesił ją w odpowiednim miejscu, zabezpieczając przed drapieżnikami.
3.Brał udział w gromadzeniu pokarmu dla ptaków na okres zimy lub dokarmiał ptaki zimą.
4.Podpatrywał życie ptaków w lesie, na polu, przy karmnikach i poznawał ich zwyczaje.
5.Naśladował głosy 5 ptaków.

MŁODY EKOLOG *

1.Na biwaku, wycieczce brał udział w budowie lub sam zbudował proste urządzenie ułatwiające ekologiczne biwakowanie (miejsce składowania śmieci, umywalnię, latrynę).
2.Prawidłowo zamaskował miejsce po ognisku, latrynie, dole na śmieci. Uczestniczył w maskowaniu miejsca po biwaku, obozie, pozostawiając teren w stanie w stanie nie w gorszym od zastanego.
3.Zajął się w swoim domu segregacją śmieci, Dostarczył do skupu surowce wtórne lub sam znalazł dla nich zastosowanie.
4.W czasie trwania próby przy dokonywaniu zakupów unikał nabywania towarów w opakowaniach jednorazowych.

HIGIENISTA *

1.Skompletował apteczkę osobistą na wycieczkę lub obóz.
2.Zabezpieczył się przed odparzeniem nóg, przeziębieniem, odmrożeniem.
3.Należycie opatrzył skaleczenie.
4.Potrafi zaradzić w prostych przypadkach krwotoku z nosa, stłuczenia, itp.
5.Zmierzył temperaturę dorosłemu i dziecku.
6.Zadbał o czystość urządzeń sanitarnych.

SPORTOWIEC *

1.Ma ulubioną dyscyplinę sportową, zna jej zasady.
2.Przeprowadził kilka ćwiczeń związanych z doskonaleniem techniki gry.
3.Poprowadził poranną rozgrzewkę.
4.Aktywnie uczestniczy w sportowym życiu drużyny.
5.Brał udział w przygotowaniu zawodów sportowych w drużynie.

ŁUCZNIK *

1.Wykonał w warunkach terenowych łuk, 3 strzały, tarczę łuczniczą.
2.Wie do czego służył łuk ludziom pierwotnym.
3.Nazwał poszczególne części łuku i strzały – wskazał je.
4.Potrafi wymienić kilka rodzajów drewna stosowanego do wyrobu łuków i strzał oraz kilka materiałów do wyrobu cięciwy i grotu strzały.
5.W próbie końcowej uzyskał co najmniej 100pkt. Strzelając z odległości 10m do tarczy łuczniczej o średnicy 0,8 m w sześciu seriach po 3 strzały.

SANECZKARZ *

1.Wraz z zastępem zbudował na zboczu i zabezpieczył tor saneczkowy, który pokonał w odpowiednim tempie.
2.Podczas zjazdu stosował różne techniki skrętu, hamowania i jazdy.
3.Uczestniczył w zawodach saneczkowych w drużynie.
4.Konserwował i naprawiał swoje sanki oraz wykonał kilka rekwizytów, np. do oznaczenia toru saneczkowego (chorągiewki, tablice, itp.).
5.Przeprowadził klika gier i zabaw z sankami dla grupy rówieśników.

ŁĄCZNIK *

1.Bezbłędnie przekazał ustny meldunek lub rozkaz złożony z kilkunastu słów.
2.Zaadresował list z użyciem kodu pocztowego, wypełnił blankiet telegramu, listu poleconego, przekazu pieniężnego.
3.Zapisał wiadomość korzystając z szyfru lub alfabetu Morse`a.
4.Pełnił służbę łącznika w czasie gry terenowej, zwiadu, wycieczki, uroczystości.

OBSERWATOR *

1.Określił godzinę według słońca. Rozróżnił fazy księżyca. Wskazał na niebie 3 gwiazdozbiory.
2.Wyznaczył strony świata według busoli, słońca i gwiazd.
3.Narysował plan harcówki odpowiednio dobierając skalę i mierząc odległość stopami lub krokami.
4.Dokonał parokrokami pomiaru odcinka długości ok. 1km, przeliczając parokroki na metry.
5.Zorientował mapę turystyczną, wskazał na niej punkt postoju. Odszukał na mapie wyznaczony punkt określony znakiem umownym.

LEKKA STOPA *

1.Skrycie podszedł strzeżony teren.
2.Pokonał tor przeszkód (wszedł na drzewo po linie, przeszedł po równoważni, czołgał się przez odcinek ok.20m.)
3.Zapamiętał przebytą drogę i samodzielnie nią powrócił.
4.Zna i stosuje znaki patrolowe.
5.Wziął udział w trzech grach terenowych.

WIOŚLARZ *

1.Umie pływać.
2.Wykazał się umiejętnością prawidłowego sterowania pontonem lub łodzią.
3.Wziął udział w wycieczce pontonowej z biwakowaniem.
4.Sprawnie wchodzi i wychodzi z pontonu na wodzie.
5.Prawidłowo przycumował do brzegu (pomostu) ponton, wybrał wodę, umył go.
6.Zabezpieczył bagaż przed przemoczeniem, prawidłowo ułożył go w pontonie.

ŻEGLARZ *

1.Zna zasady etykiety jachtowej i komendy żeglarskie.
2.Zna zasady postępowania podczas alarmu: człowiek za burtą, ppoż., opuszczenie jednostki.
3.Potrafi obsłużyć poszczególne żagle na fałach i szotach, cumy, bosak, odbijacze, rzucić kotwicę.
4.Umie obsłużyć rzutkę lub sondę, nabierze wody do wiadra podczas żeglugi.
5.Potrafi zachować się podczas wywrócenia malej jednostki mieczowej.

WICEK *

Sprawności Błogosławionego ks. phm Stefana Wincentego Frelichowskiego
Zatwierdzona Rozkazem Naczelnika Harcerzy L 3/03 z dnia 16.03.2003 r.

TRYB ZDOBYWANIA SPRAWNOŚCI:
1.Poszczególne zadania zalicza osoba podana w nawiasach przy danym wymaganiu.
2.Poszczególne zadania może zawsze zaliczać osoba wyższa stopniem lub funkcją od podanej w nawiasach.
3.Całość sprawności zalicza i przyznaje rozkazem właściwy przełożony i podaje do wiadomości Kapelana właściwego dla swojego szczebla organizacyjnego.
4.Sprawność można zdobywać do dnia 22. lutego 2004 roku.
WYMAGANIA:
Zadania:
1.Uczestniczył w uroczystościach religijnych związanych z osobą bł. ks. phm. S.W. Frelichowskiego (hufcowy).
2.Spełnił 3 dobre uczynki na wzór tych, które czynił błogosławiony Wincenty (drużynowy).
Wiedza:
1.Przeczytał życiorys Błogosławionego i potrafi wymienić miejsca jego życia i pracy (drużynowy).
Życie religijne:
1.Uczestniczył w harcerskim dniu skupienia (kapelan).
2.Odmawiał codziennie rano albo wieczorem dodatkową modlitwę w wybranej intencji lub o kanonizację Błogosławionego (w sumieniu).
3.Czytał codziennie przez tydzień fragment Ewangeli(strikethrough: ę) św. Marka (w sumieniu).

BS 2002 *

1.Przygotowałem kapliczkę obozową lub dekoracje (harcówki, mieszkania, szkoły, parafii) nawiązującą do tematyki tegorocznej pielgrzymki Ojca Świętego do Polski.
2.Wiem skąd się "wzięła" Koronka do Miłosierdzia Bożego i potrafię ją odmawiać.
3.Zdobyłem sprawność z zakresu samarytanki, terenoznawstwa lub łączności.
4.Uczestniczyłem w spotkaniu z Ojcem Świętym podczas pielgrzymki w roku 2002.

PAMIĘĆ NARODOWA ’99 *

1.W pracy zastępu/drużyny wykazałem się zainteresowaniem historią Polski - uczestnicząc w kominku, ognisku, prezentując własne zbiory związane z tą tematyką, pełniąc wartę i służbę 1 XI lub 11 XI, czytając książki, organizując konkursy itp.
2.Odszukałem w swojej rodzinie (lub wśród znajomych czy też sąsiadów) osoby, których życie wiązało się z ważnymi wydarzeniami z historii Polski.
3.Zrealizowałem zadanie dotyczące porządkowania mogił żołnierskich, spotkań upamiętniających historyczne wydarzenia itp. (zadanie no poziomie lokalnym, uzgodnione lub zaproponowane przez drużynowego).

MAŁKOWSCY ’99 *

1.Opracowałem element biografii Andrzeja i Olgi Makowskich, np.:
sporządziłem mapę przedstawiającą szlak życia i działalności niepodległościowej Andrzeja i Olgi Makowskich,
zebrałem piosenki i utwory poetyckie Olgi Makowskiej,
zebrałem materiały dotyczące działalności Andrzeja i Olgi Makowskich: teksty rozkazów, zdjęcia itp.
2.Odszukałem we własnej rodzinie (ewentualnie wśród znajomych, sąsiadów itp.) osoby związane z harcerstwem na przestrzeni lat 1911–1949. Przeprowadziłem z nimi wywiad na temat ich drogi harcerskiej i różnic w harcerstwie wtedy i dziś.
3.Opracowałem element historii ZHR no terenie swej miejscowości (regionu) np.:
"drzewo genealogiczne" rozwoju struktur ZHR,
plon z lokalizacja miejsc działania środowisk ZHR,
zdjęcia lub materiały z ważnych dla ZHR wydarzeń, które miały miejsce na terenie działania drużyny.
4.Zebrałem materiał fotograficzny o drużynie (maksymalnie 20 zdjęć) oddający specyfikę pracy, tradycje i atmosferę drużyny i przedstawiłem na zbiórce drużyny.

WIĘŹ POKOLEŃ *

1.Wie jaką służbę pełniły harcerki i pełnili harcerze w czasie II wojny światowej.
2.Zna 5 akcji bojowych harcerzy w czasie II Wojny Światowej i 5 akcji małego sabotażu.
3.Brał udział w grze konspiracyjnej na bazie zdarzeń z czasów II Wojny Światowej – poznał realia życia i dążenia harcerzy pokolenia wojennego.
4.Przeczytał książkę „Kamienie na Szaniec”.
5.Zaśpiewa 4 piosenki patriotyczne w tym 2 z czasów II wojny światowej.
6.Potrafi wskazać na terenie swojego miasta / powiatu miejsca związane z walkami o niepodległość podczas II wojny światowej.
7.Wraz z zastępem odwiedził i uporządkował mogiły, pomnik lub inne miejsce pamięci.
8.Wziął udział w spotkaniu z Żołnierzami AK (w szczególności Szarych Szeregów lub Hufców Polskich)
9.Uczestniczył wraz z drużyną w obchodach uroczystości patriotycznych.
10.Z szacunkiem odnosi się do ludzi starszych.
11.Rozumie pojęcie patriotyzmu, narodu i ojczyzny zna swoje powinności wobec Polski.

Karta próby na sprawność: ……………………………………………………………

Imię i nazwisko: ………………………………………………………………………

Stopień: ………………………………………………………………………………

Drużyna: ………………………………………………………………………………

Zastęp: …………………………………………………………………………………

Lp. Zadania Termin realizacji potwierdzenie

Sprawność przyznano z rozkazem …………………… z dnia …………………………

…………………………………………

podpis drużynowego

Martyna

Jeśli chodzi o sprawności Harcerek w ZHR są one trochę inne. W najbliższym czasie mamy możliwość zaopatrzyć się w książki sprawności harcerek (przeze mnie lub bezpośrednio do Malwiny Grudzień). Różnice są raczej niewielkie ale wydaje mi się, że próby odbiegające od zawartych w tej książce trzeba oddawać do zatwierdzenia Hufcowej